ROUTE ΙRISH

“Στο λάθος σημείο σε λάθος στιγμή”. Η φράση αυτή, που επαναλαμβάνεται αρκετές φορές στο “Ιrish Route” του Ken Loach, θα μπορούσε να χαρακτηρίσει και την τελική αίσθηση που αφήνει η καινούρια αυτή ταινία του σπουδαίου Ιρλανδού σκηνοθέτη. Κι αυτό γιατί παρόλο που εφτασε πολύ κοντα στη βραβευση στο φεστιβάλ των Καννών, όπου και πρωτοπαρουσιάστηκε, δεν καταφέρνει ωστόσο να φτασει στο επίπεδο των επικών “Γη και Ελευθερία” ή “Ο άνεμος χορεύει το χορτάρι”.
Λάθος στιγμη γιατί μια ακόμα ταινία για τα παιχνιδια που παιχτηκαν εις βάρος ανύποπτων στρατιωτών στην αιμάσουσσα, ακόμα, περιοχή της Βαγδάτης δε φαίνεται να αφορά πλέον την πλατιά μάζα των θεατών. Ίσως για το λόγο αυτό και η ταινία στην Αμερική κυκλοφορησε κατευθείαν στα video on demand της καλωδιακης τηλεόρασης.
Λάθος σημείο γιατί η εκρηκτική γωνιά του πλανήτη έχει μεταφερθεί λίγο δυτικότερα από το Ιράκ, στη Βόρεια Αφρική με τις κλιμακούμενες εκεί εξεγέρσεις των τελευταίων μηνών.
Όλα αυτά όμως ασφαλώς δεν αφορούν τον ταλαντούχο Ken Loach, ούτε και τους φανατικούς θεατές του οι οποίοι για μια ακόμα φορά θα απολαύσουν το γρήγορο, κοφτό, λακωνικό (αν μου επιτρέπεται η χρήση) μοντάζ, την απουσία καθε περιττού μελοδραματισμού - ακόμα και σκηνές που προσφέρονται, οι αναμνήσεις από τα νεανικά χρόνια των δύο πρωταγωνιστών ή η στιγμή που ο πρωταγωνιστής ανοίγει το φέρετρο του παιδικού φίλου του για να τον αντικρύσει για τελευταία φορά, είναι απογυμνωμένες απο άσκοπους συναισθηματισμούς και η ένταση αποδίδεται όχι με το λόγο αλλά με τις εικόνες αυτές καθαυτές.
Από την άλλη πλευρά το σενάριο δεν είναι από τα δυνατά σημεία της ταινίας. Ανεξάρτητα της επικαιρότητας ή της πρωτοτυπίας του θέματος, ο Loach φαίνεται σε κάποια σημεία αμήχανος ως προς τι είδους ταινία ήθελε να δημιουργήσει με αποτέλεσμα σε άλλες σκηνές να βλέπεις στρατιωτικό θρίλερ, σε άλλες αισθηματικό δράμα, σε άλλες ταινία μυστηρίου. Πίσω από όλες αυτές τις ανομοιογένειες όμως υπάρχει -και ευτυχώς- ο συνδετικός ιστός: η ανάγκη ενός άντρα, του Fergus (Mark Womack) να ανακαλύψει τι κρύβεται πίσω από το θάνατο του αγαπημένου του φίλου Frankie (John Bishop) ο οποίος, υπηρετώντας ως μισθοφόρος στο Ιράκ, σκοτώθηκε σε έναν από τους πιο επικίνδυνους δρόμους του κόσμου, τη Route Irish δλδ τον δρόμο που συνδέει τη Βαγδάτη με το αεροδρόμιο της. Τα στοιχεία που έχει στη διαθεση του ο Fergus είναι ελάχιστα, ωστόσο δεν εγκαταλείπει την προσπάθεια του να ανακαλύψει την αλήθεια εχοντας ως βοηθούς του τη σύντροφο του φίλου του, τη Rachel ( Andrea Lowe)-να το και το αισθηματικό δράμα- και έναν Ιρακινό γνώστη υπολογιστών. Το παζλ σιγά σιγά θα λυθεί, αλλά εμείς θα μείνουμε με την απορία γιατί χρειαζόταν μια ολοκληρη ταινία να στηριχτεί σε ένα μεμονωμένο περιστατικό για να πει για μια ακόμα φορά αυτό που ξερουμε όλοι: πως τίποτα από όσα έγιναν στο Ιρακ από τους Δυτικούς δεν ήταν αθώο ή τυχαίο.
Στην προηγούμενη απορία υπάρχει φυσικά η απάντηση: για να ακούσουμε πώς είδε τo φιάσκο των στρατών κατοχής στο Ιράκ ο μαστερ των καταγγελιών, ο Ken Loach.. Και για να το ακούσουμε χωρίς πολλά λόγια, χωρίς ακρότητες, απολαμβάνοντας σπουδαίες ερμηνείες και μη επιτηδευμένη σκηνοθεσία. Και η καταγγελία; Αυτή καλύτερα να την αφήσει ο Loach για τα δικά του χωράφια ή αλλιώς για τα λιβάδια με στάχυα της Ιρλανδίας τα οποία χορεύουν ιδανικά στους δικούς του ρυθμούς.